İLETİŞİM FAKÜLTESİ
Haberler
GAÜ'DEN
GAÜ İletişim Fakültesi KKTC Basın Günü Kutlaması
İngiliz Yönetimi altındaki Ada’da 1880’li yıllarda yani Enosis hareketinin yükselişe geçtiği dönemde Kıbrıslı Türklerin seslerini duyurmak ve de halkının moralini yüksek tutmak durumunda kaldığı dönemde yayımlanmaya başlayan ilk Türk gazetesi Saded Gazetesi’nin yayınlanma tarihinin 11 Temmuz 1889 olması sebebiyle, bugün KKTC’de 11 Temmuz Basın Günü olarak kutlanmaktadır diyen Bayraktar bu çerçevede, Kıbrıs Adası’nın temel halklarını oluşturan Kıbrıslı Türklerin ve Kıbrıslı Rumların tarihi geçmişinde birbirleriyle olan toplumsal ilişiklerini sosyo-politik, stratejik, kültürel ve ekonomik açılardan yansıtabilen dökümanter veriler arasında ‘basın’ın, bir başka deyişle ‘matbuat’ın en başta geldiğini belirtti.
Bayraktar, ‘Kıbrıs Türk basınının ve Kıbrıs Rum basınının, tarihi süreç içinde iki halk arasındaki anlaşmazlıkları, çekişmeleri ve çözümsüzlükleri tam anlamıyla aktararak yansıtabilen yegane organ olarak kullanılmasının yanında, ayni zamanda bizatihi toplum moralini ve manevi gücünü etkisinde bulunduran, kırıcı, yıpratıcı, yıkıcı, yükseltici ve dağıtıcı özellikleri olan bir güç olarak da değerlendirilmiş ve kullanılmıştır’derken, her iki basının kendi özünde kendi halkının temel anlayışına ışık tuttuğunu, belirlenen hedef ve ideallere varılmasında toplumların ardı sıra sürüklenmelerine ön ayak olduğunu söyledi.
İlk Türk Gazetesi Saded
Basın tarihimizin başlangıcına kaynak teşkil eden Saded Gazetesi hakkında sınırlı bilgi sınırlı bilgi sahibi olduğumuza dikkat çeken Bayraktar, ‘Osmanlıların Ada’yı İngilizlere devrinden yaklaşık 3 yıl sonra Ümid; 11 yıl sonra Saded Gazetesi’nin yayın alanına sokulduğunu, İngiliz Yönetimi’nin 1878 yılı itibariyle Kıbrıs’la ilgili olarak yayınladığı birçok basılı yayınların örnekleriyle günümüzde mevcut olup bu yayınlara ulaşılabildiğini belirtirken, ‘The Cyprus Gazette, The Hand Book of Cyprus veya The Blue Book seri olarak elimizde bulunmaktadır. İngiliz Devlet Arşivi Public Record Office gibi araştırma mercileri ayrıca K.K.T.C Milli Arşiv’i böylesi dökümanları stokunda bulundurmaktadır. Basın üzerinde istatistiki bilgiler derlemek üzere The Cyprus Blue Book komitesi tarafından görevlendirilmiş dönemin Larnaka Komiseri ve de Excerpta Cypria eserinin yazarı Claude Deleval Cobham gerek Kıbrıs Rum ve gerekse Kıbrıs Türk basın kaynakları üzerinde araştırma yapmış ve elde edebildiğibasın nüshalarına dayalı olarak, her iki topluma dair basından örnekler vererek bir yayın listesi oluşturmuştur. Cobham bu araştırmasıyla ‘Saded’i ilk Türk gazetesi olarak lanse edip The Cyprus Blue Book’a işlemiştir. Söz konusu bilgilerin bir kısmını ise kendi derleme eseri olan Excerpta Cypria’da yayınlamıştır. Ayrıca İrlanda Üniversitesi Ortadoğu Araştırmaları Enstitüsü ‘Saded’ Gazetesi’nin ilk nüshalarının İngiliz yazarı Cobham’ın halen Cambridge’de bulunan özel aile kütüphanesinde Kıbrıs’la ilgili dosyalarda yer alabileceğine işaret etmektedir.’ dedi.
Mücadele Basını Olma Özelliği
Bayraktar, o tarihlerde ve daha sonraki yıllarda yayımlanmaya başlayan Kıbrıs Türk gazetelerinin ortak yönünün, Kıbrıs Rum basınına bir tepki olarak doğması, mücadele basını olması özelliğidir derken, gazetelerin yayın ilkeleri ve izledikleri yayın politikaları incelendiğinde tüm gazetelerin bir işlevi yerine getirmek için yayınlanmış olduğu; o da bu Ada’da Kıbrıs Türk’ünün sesini ve varlığını duyurmak, haklarını ve çıkarlarını savunmak, Ada’nın Yunanistan’a ilhak edilmesine Enosis’e karşı çıkmak, kısacası Kıbrıs’ta Atatürk’ün deyişi ile ‘Türk’ün sesinin solmasını’ önlemek olduğunu belirtti.