Haberler
GAÜ'DEN
TEN TENE TEMAS, ANNE-BEBEK BAĞININ GELİŞMESİ YADA GÜÇLENMESİ İÇİN SON DERECE ÖNEMLİDİR
- GÜLLÜELLİ: “TEN-TENE TEMAS UYGLANAN YENİ DOĞAN, BEBEKLİK DÖNEMİNDE 12 KAT DAHA AZ AĞLIYOR”
Girne Amerikan Üniversitesi (GAÜ), Hemşirelik ve Ebelik Yüksek Okulu Akademisyeni Dr. Emine Güllüelli, yeni doğan bebeğin duygusal gelişimi ve güven duygusunun kazanılması için dünya litaretüründe “Ten-Tene Temas” olarak nitelendirilen uygulamanın önemine değindi.
Dr. Güllüelli yapılan araştırmalar ışığında, erken Ten-Tene Temas’ın, doğumla başlayan ve annenin çıplak göğüsü üzerine yüzüstü yatırılan bebeğin sıcak bir battaniye ile örtülmesini içeren bir uygulama olduğunu belirtti. Güllüelli, tensel (Skin-to-skin) temasın, annenin çıplak göğsüne battaniye ve giysi olmaksızın çıplak yeni doğan bebeğin koyulması ile doğumdan hemen sonra başlayan bir uygulama olduğunu, yaşamın ilk saati içinde yakın temasa dayanan bu uygulama ile; dokunma, sıcaklık ve koku gibi duyusal uyaranların, anne ve bebek davranış etkileşimini kolaylaştırdığını vurguladı. Ayrıca, tensel temasın başarılı emzirme başlatılması için kritik bir bileşen olarak kabul edildiğini ifade eden Güllüelli, anne-bebek ilişkisinin en erken dönemde başlatılması, bebeğin ruhsal ve fiziksel gelişimi ve çocuğun yaşamının ileriki dönemlerinde güven duygusunun kazandırılması için oldukça önemli olduğunu vurguladı.
Dr. Güllüelli: “Dokunmak, uyarımın özel bir şeklidir”
Dr. Güllüelli açıklamasının devamında ise şunları söyledi;
“Dokunmak, uyarımın özel bir şeklidir. Hayvan yavrularında dokunmak fiziksel gelişimi destekleyen bazı beyin kimyasallarını salgılatmaktadır. Kadınların bebeklerine karşı olumlu duygular besleme durumu ile iyi eş ilişkisi, gebeliğin planlı olması, olumlu aile içi ilişkilerde bulunma, bebeğini ilk 30 dakika içinde kucağına alma, ilk 30 dakika içinde emzirmiş olma, emzirmenin önemine inanma durumları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur. Etkili bağlanma için annelerin yenidoğan ile ten tene temasının sağlanması, erken ve sık emzirmeye özendirilmesi gerekmektedir.”
Dr. Güllüelli: “Ten tene temas, anne-bebek bağının gelişmesi yada güçlenmesi için son derece önemlidir”
“Ten tene temas, anne-bebek bağının gelişmesi yada güçlenmesi için son derece önemlidir. Ebeveyni ile sarılan bebek onun kalp sesleri ile rahatlar ve derin, rahat bir uykuya dalar. Birçok kültürde, bebekler genellikle doğum esnasında annelerinin çıplak göğsüne çıplak olarak konur. Memeli nöroloji bilimine göre bu sıkı temas, temel biyolojik ihtiyaçların tamamlanmasını sağlayarak, nöro-davranışları hatırlatır. Bu temas bebeğin gelecek psikolojisi ve davranışlarının şekillenmesinde hassas bir periyodu temsil edebilir. Yapılan araştırma sonuçlarında, Ten-Tene Temas yapılan bebeklerde, 3. ve 6. ayda sadece anne sütü ile beslenme oranının 2 kat fazla olduğu gösteriliyor.”
Dr. Güllüelli: “Ten-Tene Temas Uyglanan Yeni Doğan, Bebeklik Döneminde 12 Kat Daha Az Ağlıyor”
“Çalışmada, Ten-Tene Temas yöntemi uygulanan annenin, üçüncü günde meme ağrısının daha az olduğu ve daha az endişe yaşadığı; bebeğin, ilk emzirmede daha etkili emdiği, 12 kat daha az ağladığı, kalp atışı, solunum, vücut ısısının daha sabit ve kan şekerinde anlamlı bir yükseklik olduğu, doğum sonrası bebeğin anneyle teması ile bebeğin anneyi daha iyi tanıması sağlanmış olacaktır. Emzirme, anne-bebek arasında deri temasını sağlayarak bağın güçlenmesine neden olur. Deri teması ve göz göze iletişim, anne ve bebeğin birbirlerinin davranışsal ifadelerini ve ihtiyaçlarını anlamalarını sağlar. Doğumdan hemen sonra anne beyninin özellikle yenidoğandan gelen uyarılara karşı hassaslaştığı bilinmektedir. Bebekle anne arasında doğumdan hemen sonra kurulmuş olan göz göze, ten-tene temasın sürdürülmesiyle anne- bebek ilişkisi daha da güçlenecektir. Bu yakınlaşmanın bazı nedenlerle bozulduğu ya da sağlanamadığı durumlarda, ileride düzeltilmesi güç sorunlar ortaya çıkabilir.”
Dr. Güllüelli: “Ten-Tene Temasın; Diğer İlaçsız Yöntemlere Göre, Daha Etkin Bir Ağrı Kesici Özelliği Sağladığı Bildirilmiştir”
“Ayrıca, doğumdan sonra bebeğini göğsüne koyan annelerin bebeklerini daha sık emzirdikleri gözlenmiştir. Yakın zamanda, zamanında doğan bebeklerde yapılan bir çalışmada; anne ve bebek arasında ten-tene temas sağlayıp, topuk delinmeden beş dakika önce başlayarak ağrılı işlem süresince emzirmeye devam edildiğinde, ilaçsız diğer yöntemlere göre daha etkin bir ağrı kesici özelliği sağladığı bildirilmiştir. Erken ten tene temasın; emzirme, fizyolojik adaptasyon ve sağlıklı anne-bebek davranışı üzerine etkisini değerlendirmek amacıyla anne ve yenidoğanı içeren bir çalışmada, yapılan uygulamanın bebeğin ağlamalarını azalttığı, ilk 1-4 ay içinde emzirme üzerine pozitif etki ortaya koyduğu, emzirme süresini arttırdığı, kardiyo-solunum sistemi üzerinde pozitif etkileri olduğu belirtilmiştir. Ten tene temas plasentanın çıkmasını kolaylaştırabileceği de araştırmalar sonucunda ortaya koyulurken, doğumdan sonraki ilk bir saat içinde çocuğun gözle kontakt kurabildiği, duyduğu seslere başını çevirebildiği, hatta annenin konuşmasıyla ritim içinde vücudunu oynatabildiği de gözlemlenmiştir.”